Nakliye Taşıma Sigortası

Emtia nakliyat sigortası, taşınan malların nakliye süresince maruz kalabileceği çeşitli risklere karşı sigorta teminatı sunan bir sigorta türüdür. Deniz, kara, hava veya demiryolu taşımacılığı sırasında meydana gelebilecek hasar, kayıp veya tahribat gibi durumlar sigorta kapsamında olabilir.

Bu sigorta ile şu gibi riskler teminat altına alınabilir:

• Deniz taşımacılığında: Fırtına, geminin batması, karaya oturması, çatışması, yangın, infilak ve yükleme/boşaltma sırasında meydana gelen hasarlar.
• Kara taşımacılığında: Trafik kazaları, yangın, çalınma, devrilme veya kaza sonucu yük kaybı.
• Hava taşımacılığında: Uçak kazası, yangın veya bagaj/emtianın kaybolması.
• Demiryolu taşımacılığında: Tren kazaları, yük kaybı veya hasar.

Örneğin, bir ihracat firması, yurt dışına gönderdiği malların taşıma sırasında geminin fırtınaya yakalanması sonucu zarar görmesini önlemek için emtia nakliyat sigortası yaptırabilir.

Sigorta kapsamında olmayan bazı riskler şunlardır:

Emtia sigortalarında teminatın içeriğine göre istisnalar değişmekte olup; Geniş teminat verilen bir sigorta her halükarda aşağıdaki riskleri kapsamaz:

• Savaş, iç savaş, ayaklanma ve isyan gibi durumlar.
• Grevciler, lokavt edilmiş işçiler veya halk hareketleri nedeniyle oluşan zararlar.
• Kaçakçılık, yasaklı ticaret veya ithalat/ihracat kurallarına aykırı işlemlerden doğan zararlar.
• Sigortalı malların ambalajlama hatası, paslanma, çürüme veya böceklenme nedeniyle zarar görmesi.
• Sigortalı malların gecikme nedeniyle uğradığı zararlar (örneğin, zamanında teslim edilmeyen gıdaların bozulması).
• Sigortalının bilerek (kasti) yaptığı hareketler sonucu oluşan hasarlar.
• Sigorta edilen malın kendi doğasından kaynaklı oluşacak hasarlar gibi bazı istisnalar bulunmaktadır.

Örneğin, eğer bir nakliye sırasında mallar yanlış paketlenmişse ve bu nedenle hasar görmüşse, sigorta şirketi bu tür bir zararı karşılamaz.

Sigorta, malların taşıyıcı tarafından teslim alınmasıyla başlar ve teslimat yerine ulaşana kadar devam eder. Nihai alıcıya teslim edildiği anda sona erer.

Örneğin; denizyolu ile yapılan bir taşımada boşaltma limanında malların gemiden boşaltılması sonrası gümrük işlemleri tamamlanana kadar liman veya gümrük sahası içinde 60 güne kadar teminat devam eder.

Evet, sigorta kapsamına alınmışsa yükleme, boşaltma ve aktarma sırasında meydana gelen hasarlar da teminat altına alınır.

Sigorta şu taşıma yöntemlerini kapsayabilir:

• Denizyolu taşımacılığı (konteyner, dökme yük, RO-RO gemileri vb.)
• Karayolu taşımacılığı (TIR, kamyon, hafif ticari araçlar vb.)
• Demiryolu taşımacılığı (vagon, tren)
• Havayolu taşımacılığı (kargo uçakları)
• Kombine taşımacılık (birden fazla taşıma yöntemi ile yapılan taşımalar)

Örneğin, Avrupa’ya ihracat yapan bir firma, kara ve deniz taşımacılığı kombinasyonu ile mallarını taşıyorsa, kombine taşımacılığı kapsayan bir sigorta yaptırabilir.

Tazminat hesaplaması genellikle malların sigorta bedeline ve zarar miktarına göre yapılır. Eğer mallar tamamen kaybolmuşsa veya kullanılamayacak hale gelmişse, sigorta tam bedelini öder. Ancak kısmi zarar söz konusuysa, zarar gören kısmın değeri üzerinden ödeme yapılır.

Örneğin, 500.000 TL değerindeki bir yükün yarısı denize dökülürse, sigorta şirketi 250.000 TL’lik ödeme yapacaktır.

Hasar meydana geldiğinde sigortalı, en kısa sürede sigorta şirketine yazılı olarak bildirimde bulunmalıdır. Hasar ihbarı için gerekli belgeler şunlardır:

• Sigorta poliçesi
• Taşıma belgeleri (konşimento, fatura vb.)
• Hasar raporu (bağımsız eksper tarafından hazırlanır)
• Gümrük veya liman belgeleri (varsa) ve gerekli olabilecek diğer belgeler.

Örneğin, bir konteynerin içindeki ürünler zarar gördüyse, sigortalı hemen sigorta şirketine haber vermeli ve durumu belgelemesi için bir eksper çağırmalıdır.

Sigortalı malların çalınması veya kaybolması durumunda sigorta şirketi şu adımları takip eder:

• Olayın raporlanması (polis veya yetkili makamlar tarafından).
• Sigortalının sigorta şirketine durumu yazılı olarak bildirmesi.
• Sigorta eksperlerinin inceleme yapması.
• Sigorta şirketinin tazminat ödemesi.

Örneğin, bir kamyon kasasındaki yükün yolda çalındığı tespit edilirse, sigortalı bunu polis raporuyla belgelendirerek sigorta şirketine sunmalıdır.

Eğer bozulma sigortalı bir risk nedeniyle meydana gelmişse sigorta tarafından karşılanabilir. Ancak, gıda maddeleri gibi hassas ürünlerin doğal bozulması veya yanlış taşınması nedeniyle zarar görmesi kapsam dışındadır.

Örneğin, bir gemi kazası nedeniyle soğutucusu bozulan dondurulmuş gıdalar sigorta kapsamında olabilir. Ancak, taşıma süresi aşılır ve ürünler zamanında teslim edilmezse, bu zarar sigorta tarafından karşılanmaz.

Sigorta yaptırırken dikkat edilmesi gerekenler:

• Sigorta kapsamı ve hangi risklerin dahil olup olmadığı
• Taşınan malların türü ve değeri
• Nakliyat süresi ve sigorta süresinin uygunluğu
• Özel şartlar ve ek teminatların olup olmadığı

Örneğin, bir firma elektronik ürünler taşıyorsa, hırsızlık ve nem kaynaklı zararları kapsayan ek teminatlar ekletmelidir.